Tijd nog niet rijp om onrechtmatigheid ‘verzetsdaad’ van Beatrix onder ogen te zien

Eerder  is van mij een opinie op volkskrant.nl geplaatst waarin ik mij afvraag of een een-tweetje tussen koningin Beatrix heeft geleid tot de val van het kabinet. Via dejaap.nl heb ik dit thema nader uitgewerkt op basis van het gegeven dat CDA’er René van der Linden, voorzitter van de commissie die het staatsbezoek voorbereidde, wellicht als spin in het web heeft gediend. Eerlijk gezegd begrijp ik niet goed waarom deze twee artikelen niet meer aandacht hebben gekregen. Invloed van het staatshoofd op de politiek druist immers in tegen een van de belangrijkste rechtstatelijke principes, te weten de scheiding van kerk en staat. En het is per slot van rekening ook geen kleinigheid wat er is gebeurt: Er is een kabinet gevallen. Lees verder “Tijd nog niet rijp om onrechtmatigheid ‘verzetsdaad’ van Beatrix onder ogen te zien”

CDA’er René van der Linden als politieke spin in het koninklijk web

In het verleden deden wel eens verhalen de ronde over vermeende machinaties van de macht binnen het CDA. Oud-voorzitters als Steenkamp en Bukman werden daarbij neergezet als ogenschijnlijk opererend op de achtergrond, maar in feite belangrijke spinnen in het web met vergaande invloed. Zonder ooit al te veel waarde aan dergelijke verhalen gehecht te hebben, en zonder eropuit te zijn geweest, vrees ik nu verantwoordelijk te zijn voor een nieuw exemplaar van een dergelijk verhaal. Lees verder “CDA’er René van der Linden als politieke spin in het koninklijk web”

Het beste is normaal en normaal is het beste

Naar aanleiding van Andere Tijden, 12 maart 2011

Dat werklieden de leden van het koningshuis niet mochten aanspreken lijkt elitair. Toch vond ik de verklaring die gegeven werd heel aannemelijk: Soestdijk was het privédomein van het koninklijk gezin, en die privacy diende gerespecteerd te worden. Als je een woning huurt bij een woningbouwvereniging, en als dan werklieden over de vloer komen, dan zijn die ook zo geïnstrueerd om de privacy van de bewoners zo min mogelijk schenden. Lees verder “Het beste is normaal en normaal is het beste”

De premier soufleren

Naar aanleiding van Nova, 18 november 2009

Uit het interview met Boekestijn blijkt dat de premier de mening van de koningin verkondigt. Mogelijkerwijs mag de koningin de premier souffleren. Maar als burger mogen we in ieder geval niet weten dat dit het geval is.

Het initiatief voor de gesprekken van de koningin met Kamerleden zou van de Kamervoorzitter komen. Maar wie zegt mij dat de Kamervoorzitter niet gevraagd is om de koningin voor de gesprekken te vragen? Als het initiatief door de koningin genomen is, dan heeft ze het risico genomen nee op het rekest te krijgen, en dat is niet waarschijnlijk.

Een Kamerlid vertrekt omdat hij lekt uit een gesprek met de koningin. Blijkbaar is dat veel erger dan lekken uit politieke stukken. Een ander Kamerlid (Depla van de PvdA als ik mij het goed herinner) werd daarvoor door zijn partij één maand geschorst voor lekken. Als de verhouding tussen politiek en koningshuis dan zo explosief is, waarom dan niet de afstand tussen beiden vergroten in plaats van verkleinen.

Tegenover Rutte kon ferry Mingelen zijn leedvermaak nauwelijks onderdrukken. VVD’er is Mingelen dus blijkbaar niet. Wat is hij dan wel? Was het geen poster van Kok die op zijn werkkamer hing in die documentaire over hem?

Naar aanleiding van Nova, 8 oktober 2009

Eerst vertelt Balkenende dat hij het ceremonieel koningschap afwijst omdat hij dan de geweldige inhoudelijke bijdrage van de koningin moet missen. Als hem dan wordt voorgelegd dat de inhoudelijke bijdrage van de toekomstige koning –  theoretische gezien – zou kunnen tegenvallen, dan stelt hij dat hij het koningschap juist los wil zien van de persoon die het uitvoert. Ja, wat wil hij nou? Balkenende spreekt zichzelf tegen.

Enkel ceremoniële taken, nationaal maar ook internationaal

Naar aanleiding van Nova, 8 oktober 2009 

Begin mei schreef ik het volgende naar aanleiding van een  toenmalige NOVA-reportage:

‘Republikein wil ik me … niet noemen. Dat levert ook zo zijn sores op … Ik ben ook niet zo’n republikein die zegt helemaal euforisch te worden van wat de koningin nu weer heeft gezegd of gedaan. Met zulke republikeinen heb je geen monarchisten meer nodig. Nee, ik noem mezelf een gematigd monarchist. Monarchist omdat ik vind dat de majesteit best fouten mag maken. Vooral de minuscule ongepastheden van Willem-Alexander vind ik aandoenlijk. Gematigd omdat ik vindt dat de majesteit zich dient te beperken tot ceremoniële taken. Daar heeft ze het druk zat mee. Is het meteen ook niet zo erg als er wel eens wat misgaat.’

Vandaag wil ik daaraan toevoegen dat ik  niet blij ben als leden van het koninklijk huis gevraagd worden voor internationale, politiek gevoelige functies. Maxima werd laatst gevraagd voor een adviseursfunctie bij de VN ten aanzien van microkrediet. Toen het in de publiciteit kwam, was het een en ander al in kannen en kruiken. De VN mag dat dan wel heel chique vinden, zo’n Koninklijke adviseur, het ondermijnt wel het democratische karakter van de VN. Een koninklijk iemand spreek je namelijk niet zo gemakkelijk tegen.

Mocht de VN besluiten nemen op het gebied van microkrediet, dan ontkomt Nederland er niet aan dit initiatief  ruimhartig te ondersteunen, niet omdat dit de politieke keuze is, maar omdat de regering moeilijk Maxima kan afvallen. Als er verkeerde beslissingen worden genomen, bijvoorbeeld doordat veel leners hun verplichtingen niet kunnen nakomen, dan ziet de regering zich gedwongen om bij te springen, wederom niet vanuit een politieke keuze, maar om Maxima uit verlegenheid te brengen.

Gevoelsmatig wil ik gewoon niet door iemand geregeerd worden die boven kritiek verheven is, nationaal niet, maar ook internationaal niet.

Andere uitleg, ander oordeel

Naar aanleiding van Nova, 28 augustus 2009 

Als ik het goed begrepen heb, is de uitleg van  persbureau Accociated Press (AP) waarom de foto’s nieuwswaarde hebben, uitgangspunt van de rechter om te bepalen of de foto’s nieuwswaarde hebben.  Dat betekent dat een andere uitleg van de nieuwswaarde door AP tot een ander oordeel van de rechter had kunnen leiden. Met haar de gekozen uitleg gaf AP mijns inziens  de rechter een argument in handen. De tumultueuze gebeurtenissen van koninginnendag kunnen verwerkt worden via een vakantie in Argentinië. Ja inderdaad, kan de rechter gedacht hebben, laat de kroonprins en zijn gezin ongestoord vakantie vieren.

Voor mij zou de nieuwswaarde een andere zijn geweest. Nadat Maxima zich in de maatschappelijke discussie over de Nederlandse identiteit heeft gemengd, is het, gezien de voorbeeldfunctie van het koninklijk huis, voor de burgers van Nederland wetenswaardig hoe het kroonprinselijk paar zelf inhoud geeft aan het multiculturele karakter van hun huwelijk. De foto’s dragen bij aan een beeld hoe aan een multiculturele relatie met ruime middelen vorm kan worden gegeven aan deze multiculturaliteit.

Ontfutseljournalistiek

Naar aanleiding van Nova, 7 mei 2009 

Bij onderzoeksjournalistiek komt het dikwijls dat iemand die geen informatie wil verstrekken op een onverwacht moment belaagd wordt door een journalist. Op de camera krijg je dan te zien, dat die persoon daadwerkelijk weigert antwoord te geven. Van Vollenhoven wordt overvallen door een cameraploeg van Nova als hij bij de VU te Amsterdam arriveert voor een gastcollege.

“Dag, Meneer Van Vollenhoven, goedemiddag, mag ik u wat vragen?” Van Vollenhoven ontwijkt niet. Hij antwoordt: “Een korte vraag, mag dat?” Er volgen meerdere vragen, die hij allemaal beantwoordt. Later blijkt de cameraploeg ook toegang te hebben verworven tot het gastcollege waarvoor Van Vollenhoven gekomen is. De rust in de collegezaal, lijkt daardoor enigszins verstoord.

Het interview levert een paar brokstukken informatie op. Van Vollenhoven was ondanks zijn professie niet bewust van eventuele risico’s rond Koninginnedag. Hoewel het onderwerp een typisch veiligheidsvraagstuk is, vind hij niet dat zijn commissie dit geval moet gaan onderzoeken. Hij is er sowieso geen voorstander van om alsmaar onderzoekscommissies in te stellen. Veel is te winnen met een betere coördinatie.

Toch zijn hiermee niet alle vragen beantwoord. De vraag die mij intrigeert, is, of het feit dat hij het gevaar over het hoofd zag, consequenties heeft voor zijn oordeel over de reconstrueerbaarheid van dergelijke gebeurtenissen. Specifieker interesseert mij de vraag of gedrag van professionals altijd als verwijtbaar gekwalificeerd moet worden, als achteraf de conclusie getrokken wordt dat het beter gekund had.

Ik denk dat dit soort vragen beter aan bod komen in een rustigere setting. Van Vollenhoven had ook uitgenodigd kunnen worden in de studio. Als dat deze week niet gekund had, dan misschien wel volgende week, of de week daarop. Misschien is dan het probleem dat een andere omroep er met het onderwerp vandoor gaat. Ontfutseljournalistiek gebeurd dan ook vaak uit concurrentieoverwegingen. Het is evenwel ook mogelijk dat Van Vollenhoven helemaal niet genegen is, moeilijke vragen over zijn eigen inschattingsfouten te beantwoorden. In dat geval is ontfutseljournalistiek de enige manier om het onderwerp toch aan de orde te brengen.

Toch heeft ontfutseljournalistiek iets hijgerigs. Het is minder bevredigend dan een goed gesprek.

Gematigd monarchist

Naar aanleiding van Nova, 4 mei 2009

Koningin dat is zoiets als God op aarde. Dat geldt natuurlijk vooral voor CDA-ers. Die hebben het idee uitgevonden, aldus Ruud Lubbers afgelopen zondag in Buitenhof. Het enige verschil is dat God het middelpunt van het universum is, terwijl de koningin enkel het middelpunt van de natie is.

Voor protestanten zijn God en Vaderland sowieso aan elkaar gelieerd. De Republiek der Nederlanden is immers uit een godsdienststrijd ontstaan.

Republikein wil ik me evenwel niet noemen. Dat levert ook zo zijn sores op, gezien die andere reportage vandaag over dat leuke blonde model Noemi Letizia uit Italië die nog zo’n mooie halsketting kreeg voor haar 18de verjaardag.

Ik ben ook niet zo’n republikein die zegt helemaal euforisch te worden van wat de koningin nu weer heeft gezegd of gedaan. Met zulke republikeinen heb je geen monarchisten meer nodig.

Nee, ik noem mezelf een gematigd monarchist. Monarchist omdat ik vind dat de majesteit best fouten mag maken. Vooral de minuscule ongepastheden van Willem-Alexander vind ik aandoenlijk. Gematigd omdat ik vindt dat de majesteit zich dient te beperken tot ceremoniële taken. Daar heeft ze het druk zat mee. Is het meteen ook niet zo erg als er wel eens wat misgaat.

Overigens, de koningin was vanavond zichtbaar ingenomen met het applaus dat ze van het aanwezige volk mocht ontvangen. Dan doet het toch er niet meer toe, dat burgemeester Job Cohen dit applaus uitlokte …

Haalbare in plaats van hermetische beveiliging

Als je de koninginnedagviering hermetisch wil beveiligen, dan gaat dat ten koste van het open karakter van het feest. Dat neemt niet weg dat voorzorgsmaatregelen denkbaar zijn die de veiligheid verhogen. Ik noem twee punten:

  1. Meermaals is gewezen op een afzetting met mobiele betonblokken.
  2. Dat de hele koninklijke familie in één bus zat, is misschien ook niet erg veilig.

 

Niet als gevaar onderkend

Naar aanleiding van Nova, 1 mei 2009 

Ik probeer het me voor te stellen. Je bent koningin. Dat is toch zoiets als God op aarde. Zeker met Koninginnedag. Jij bent het hoogtepunt voor al die mensen die zijn komen kijken. Waar je nog moet komen, is men vol verwachting. Waar je gepasseerd bent, daar stelt men ontnuchterd vast dat het hoogtepunt voorbij is.

We hebben een ooggetuigenverslag van Fred de Graaf, Burgemeester van Apeldoorn, die tijdens het accident naast de koningin zat. Hij constateert bij de inzittenden van de bus absolute verbijstering “omdat we het natuurlijk gewoon naast ons zagen gebeuren. Met name het aanrijden van de auto tegen de naald, en de klap die dat gaf.” En dan komt het: “Maar ook de klap waardoor we opgeschrikt werden , terwijl we eigenlijk al met de rug naar de plek toe zaten, waar de auto door het publiek heen kwam.”

De klap waardoor inzittenden van de bus werden opgeschrikt, vond dus plaats op een plek waar het hoogtepunt al voorbij was. Daarom dacht men in de bus op dat moment niet aan een aanslag. Ooggetuige Fred de Graaf beantwoordt een vraag over het mogelijk besef van een aanslag: “Nee, dat was er op dat moment, denk ik, niet, omdat de auto ook niet recht op ons afkwam, maar met een bocht langs ons reed en tegen de naald aan belandde.”

Wat me aan dit tafereel fascineert, is de heel directe ruimtelijke beleving die nauwelijks interpretatie veelt. De auto was niet daar waar deze had moeten zijn om gevaarlijk te zijn. Daarom is deze vanuit de bus niet als gevaar onderkend. Niet door Pieter van Vollenhoven, niet door de kroonprins en ook niet door de burgemeester.

Hoe anders is het leven toch, als je het zelf meemaakt.

Koninginnedag 2009

Naar aanleiding van Nova, 30 april 2009 

Er zou iets met een auto gebeurd zijn bij het feest met de koningin in Apeldoorn.

Op internet had ik het filmpje al snel te pakken. Daar zag ik een zwarte reeds gehavende auto in één straal tegen een hekwerk aanknallen. Blijkbaar was de chauffeur niet meer met chaufferen bezig. Geen poging tot remmen. Geen poging tot sturen. Ook niet in de richting van de buscabriolet waarin zich de koninklijke familie bevond. Alvorens plaats te nemen bleef Willem-Alexander het tafereel aanschouwen in een ontspannen pose.

Bij het journaal en bij Nova heb ik dat filmpje niet meer terug gezien.

De ruimschoots aanwezige agenten stormden vooral op de auto af. De omver gekegelde toeschouwers werden even overgelaten aan hun naasten. Er was toen sprake van twee doden.

De zon scheen. Het weer was vrolijk. Internet uitgezet.

De vrijmarkt in het stadspark ging gewoon door. Waar komt die gewoonte toch vandaan om op onze nationale feestdag alle troep die in huis te vinden is, ten toon te spreiden en te koop aan te bieden?

Nog een boek gekocht. “Uw hond opvoeden zonder training”van ene Erik Sannen. Niet dat ik een hond heb. Ook niet van plan er een te kopen. Het boek is in 2005 nog herdrukt. De nieuwste opvoedkundige inzichten  moeten er dus in staan. Als die er tenminste zijn.

Bij het poppodium zaten allemaal mensen die mijn vroegere stamkroeg trouw waren gebleven, zelfs nadat het café van eigenaar was veranderd. Ik voegde me bij hen. Lurkend aan wat wijn uit een beker, leken alle bezoekers van dit ‘Heineken Queensday’-evenement ps uit hun wintrslaap ontwaakt te zijn. Sloffig en stoffig zagen ze eruit. Nog bleek in het gezicht ondanks de vele zon afgelopen april. De dresscode leek wel vaal en versleten te zijn.

De zon scheen heerlijk.

Als leden van het Koninklijk Huis geraakt zouden zijn, dan zou dat een drama zijn geweest, zei Michiel Zonnevylle, voorzitter van de Oranje Bond in Nova. Alsof vijf niet-koninklijke  doden geen drama is.